Karaman'da hamam böcekleri ile mücadele mekanizmaları araştırılacak
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (KMÜ) ile Antalya Bilim Üniversitesi iş birliği çerçevesinde hazırlanan “Alman hamam böceği popülasyonlarında insektisit maddesinin biyolojik etkinliği ve enzimatik mekanizmaları” başlıklı projesi TÜBİTAK 2218-Yurt İçi Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı kapsamında desteklenmeye uygun görüldü.
KMÜ Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Ali Temiz’in danışmanlığında ve Antalya Bilim Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Emre Öz yürütücülüğünde hazırlan ‘TÜBİTAK 2218’ çağrı kodlu proje kapsamında hamam böcekleri ile mücadele de kullanılacak bir insektisitin biyolojik etkinliği ve enzimatik mekanizmaları araştırılacak.
Her yıl küresel halk sağlığı için büyük bir tehdit oluşturan yüz milyonlarca böcek, salyangoz ve kemirgen kaynaklı hastalık vakası meydana geldiğini ifade eden Doç. Dr. Temiz, “Vektör kaynaklı hastalıklar, küresel bulaşıcı hastalık yükünün yaklaşık yüzde 17'sini oluşturmaktadır. Vektörlerle entegre bir şekilde mücadele edilmediği taktirde önümüzdeki yıllarda bu canlıların daha çok problemlere yol açacağı düşünülmektedir.” dedi.
“Hamam böcekleri ile mücadele büyük bir önem arz etmektedir”
Doç. Dr. Mehmet Ali Temiz, “Özellikle kentsel ev zararlılarının içinde önemli bir grubu olan hamam böcekleri dünyada yaklaşık 4 bin tür ile temsil edilmekte olup bunların yaklaşık 30 türü zararlıdır.” ifadelerini kullanan Doç. Dr. Temiz, şunları söyledi: “Ülkemizde insanlarla birlikte iç içe yaşayan 4 adet hamam böceği türü bulunmaktadır. Bunlardan Blattella germanica L. (Alman hamam böceği) ve Supella longipalpa F. (kahverengi şeritli hamam böceği) türleri mutfak, kazan dairesi, apartman boşluğu ve bodrum katlarında görülürken, Periplaneta americana L. (Amerikan hamamböceği) ve Blatta orientalis L. (Doğu hamam böceği) türleri ise rögar, kanalizasyon ve buhar tünellerinde sıklıkla görülmektedir. Hamam böcekleri insanların barınma ve sosyal ortam olarak kullandıkları ev, lokanta, otel ve benzeri birçok alanda çok sayıda bakteri, virüs, mantar gibi patojenlerin taşıyıcılığını yapmaktadır. Bu canlıların besinlerimize mikrop bulaştırmasının yanı sıra, özellikle dışkıları ve dökülmüş olan kabukları küçük çocuklarda alerjik reaksiyona da neden olabilmektedir. Bu bağlamda, hamam böceklerinin zararlı özelliklerinden dolayı bu canlılarla mücadele büyük bir önem arz etmektedir” ifadelerinde bulundu.