Psikolojik değerlendirme yaptılar

Karaman'da Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesindeki akademisyenler koronavirüsün vatandaşlar nezdinde psikolojik etkileri ile ilgili araştırma yaptı. Türkiye'nin farklı bölgelerinde yaşayan 936 kişinin katılımıyla yapılan araştırmada COVID-19’un kişilerde yarattığı korku ve psikolojik etkinin yanı sıra bireylerin salgına karşı almış oldukları önlemlerle ilgili detaylar araştırıldı.

Karaman'da bulunan Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde yapılan araştırma Dr. Öğretim Üyesi Fuad Bakioğlu, Dr. Öğretim Üyesi Hülya Ercan ve Öğretim Görevlisi Ozan Korkmaz tarafından gerçekleştirildi. Çalışma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilirken 18-76 yaş aralığındaki 645’i kadın ve 291’i erkek katılımcılardan internet ortamı üzerinden verileri tek tek ele alındı. 

Karaman'dan yapılan araştırma sonucunda kadınların COVID-19 korkusunun erkeklerin korkusuna oranla anlamlı bir şekilde yüksek olduğu anlaşılırken yine kronik sağlık sorunu olan bireylerin kronik sağlık sorunu olmayan bireylere oranla salgının etkilerinden daha fazla korku duydukları anlaşıldı.Yapılan araştırma bulguları ayrıca bireylerde COVID-19 korkusunun artışına bağlı olarak stres, depresyon ve kaygı düzeylerinin de arttığını ortaya çıkardı. Koronavirüs konusunda hastalığa yakalanma korkusu yüksek olan bireylerin daha stresli, depresyona daha yatkın ve daha kaygılı olduğu belirledi. 

Karaman'daki akademisyenler tarafından yapılan araştırmada bireylerin yaş aralıklarına bağlı olarak ise COVID-19 korkusunda bir farklılık gözlemlenmedi. 18-76 yaş aralığındaki tüm bireyler salgına karşı aynı korku eşiğinde yer aldı. Yine aynı şekilde virüse yakalanan yakınları olanlar ile olmayanlar arasındaki korku oranı da aynı düzeyde gerçekleşirken korku oranı büyükşehirlerde, il merkezlerinde, ilçe merkezlerinde ya da köy ve beldelerde yaşayanlar arasında da değişiklik göstermedi. 

Araştırma sonuçlarında COVID-19’un Türkiye'de görülmesinin ardından gerçekleştirilen karantina uygulamaları kapsamında bireylerin evde kaldıkları süre içinde yaptıkları faaliyetler de ele alındı. Kadınların evde kaldıkları sürede en çok ev temizliği yaptıkları ortaya çıkarken erkeklerin ise daha çok sosyal medyada vakit geçirdikleri anlaşıldı. Bunun yanı sıra kadın ve erkek bireylerin ortak olarak sosyal medya kullanımı, spor, kişisel bakım, film izleme, müzik dinleme, kitap okuma, ibadet, online alışveriş gibi aktivitelerde bulundukları görüldü. Araştırma boyunca elde edilen ve kadınlar ile erkeklerin evlerinde kaldıkları süre içinde yapmış olduğu etkinliklerin bazı istatistiki bilgileri ise şöyle: 

Evde temizlik yapma
Kadınların %50’si 1-3 saat, %10’u 4 saatten fazla, %10’u 1 saat 
Erkeklerin %50’si 1 saat, %30’u 1-3 saat 

Sosyal medyada gezinmek
Kadınların %50’si 1-3 saat, %25’i 4 saatten fazla, %20’si 1 saat 
Erkeklerin %50’si 1-3 saat, %35’i 4 saatten fazla, %15’i 1 saat

Film-Dizi izleme
Kadınların %50’si 1-3 saat, %20’si 1 saat,  %15’i 4 saatten fazla 
Erkeklerin %55’i 1-3 saat, %15’i 4 saatten fazla, %15’i 1 saat

Müzik dinleme
Kadınların %50’si 1 saat, %25’i 1-3 saat 
Erkeklerin %55’i 1 saat, %25’i 1-3 saat 

Arkadaşlarla görüntülü konuşma
Kadınların %50’si 1 saat, %35’i 1-3 saat, %10’u 4 saatten fazla 
Erkeklerin %50’si 1 saat, %30’u 1-3 saat, %7’si 4 saatten fazla

Aile ile vakit geçirme
Kadınların %50’si 4 saatten fazla, %30’u 1-3 saat 
Erkeklerin %40’ı 4 saatten fazla, %25’i 1-3 saat

İbadet etmek
Kadınların %30’u 1 saat, %20’si 1-3 saat, %4’ü 4 saatten fazla
Erkeklerin %30’u 1 saat, %10’u 1-3 saat, %5’i 4 saatten fazla

Online alışveriş
Kadınların %30’u 1 saat, %55’i hiç yapmıyor 
Erkeklerin %30’u 1 saat, %60’ı hiç yapmıyor

Evde spor
Kadınların %50’si hiç yapmıyor, %30’u 1 saat, %20’si 1-3 saat
Erkeklerin %50’si hiç yapmıyor, %40’ı 1 saat, %10’u 1-3 saat 

Kişisel Bakım
Kadınların %60’ı 1 saat, %20’si 1-3 saat, %10’u yapmıyor
Erkeklerin %60’ı 1 saat, %20’si 1-3 saat, %5’i 4 saatten fazla

Hobiler
Kadınların %35’i 1 saat, %30’u hobileriyle ilgilenmiyor, %20’si 1-3 saat arası 
Erkeklerin %50’si 1 saat, %25’i 1-3 saat, %7’si 4 saatten fazla

COVID-19 ve Psikolojik Sağlığı Korumaya Yönelik Öneriler

Karaman'da yaptıkları araştırma sonuçlarını paylaşan Bakioğlu, Ercan ve Korkmaz, salgının yarattığı psikolojik etkilerden korunma yollarını da açıklayarak şunları belirttiler: “Öncelikle insanlar yaşadıkları korkunun kendileri, aileleri, çevreleri ve diğer insanlar hakkında endişelenmelerinden ve geleceğe yönelik belirsizlikten kaynaklandığını kabul ederek bunu bir dereceye kadar normal görmeye çalışmalılar. Elbette halkımız mümkün olduğunca evde kalmalı ve güvenilir, doğru kaynaklardan bilgi edinmeliler. Bilgi edinirken de aşırıya kaçmaktan sakınmalı; haberleri ya da bilgi kaynaklarını sadece belirli zaman dilimlerinde takip etmeye özen göstermeliler. Ayrıca koronavirüsten korunma yollarını öğrenerek tedbirleri dikkatle uygulamalılar. Yine evde kalma sürecini bir fırsat olarak görüp başka zaman ilgilenemedikleri hobilerine yönelmeyi, ayrıca aynı evde kaldıkları aile bireyleri ile ortak aktiviteler yapmayı denemeliler. Varsa balkonda, yoksa pencerelerini açarak nefes egzersizi ve fiziksel sağlıklarına uygun başka egzersizleri yapmaya önem vermeli; düzenli ve yeterince uyumaya çalışmalı, yeterli ve dengeli beslenmeliler.” ifadelerine yer verdiler.