Türkiye'de ikinci el araç satışında yeni dönem

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ise yeni uygulamaya yönelik üçüncü bir süre uzatımı olup olmayacağına yönelik tartışmalara da son noktayı koydu. Öte yandan düzenleme internet üzerinden ikinci el araç satışına ilişkin düzenlemeleride kapsıyor.

Yetki belgesi, ekspertiz zorunluluğu ve ilanlara yanıltıcı bilgi yasağı gibi ikinci el araç satışına yönelik çok sayıda düzenlemeyi bünyesinde barındıran yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihiyle ilgili süre uzatımı olup olmayacağına ilişkin sorular gündeme geldi.

BELGESİZ 3'TEN FAZLA SATIŞA YASAK!
Düzenlemeyle birlikte artık ikinci el araç satışı yapanların faaliyetlerini devam ettirmeleri için bakanlığı yetki verdiği kuruluşlar üzerinden yetki belgesi alması zorunlu olacak. Belgeyi almayanlar ise bir yıl içerisinde 3'den fazla araç satışı yapamayacak. Yapması halinde ise vergi mükellefi yapılarak beyanname cezası kesilecek. Söz konusu cezanın araç başına 5 bin TL olacağı öngörülüyor.

Kayıt dışı satışların tespiti için Türkiye Noterler Birliğinden alınan veriler esas alınacak ve aynı kişinin hem kendi adına hem de vekaleten yaptığı tüm satışlar incelenecek.

ARANACAK ŞARTLAR
İkinci el araç satışı yapanlara yetki belgesi verilebilmesi için, işletmelerden meslek odasına kayıtlı olunması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması, meslek odası ve vergi kayıtları ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatındaki iştigal konuları arasında ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinin bulunması, motorlu kara taşıtları alım satım sorumlularının ise en az lise mezunu olması, iflas etmemiş veya iflas etmiş olsa bile 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre itibarının yerine gelmiş olması, konkordato talebinde bulunmamış olması ve kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıldan fazla kesinleşmiş hapis cezası almamış olmaması gibi şartlar aranacak.

HASAR KAYDI VARSA ARACIN ÜZERİNE YAZILACAK
Düzenlemeyle satışa sunulan ikinci el motorlu kara taşıtının üzerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde taşıta ilişkin tanıtıcı bilgilerin güncel olarak yer aldığı bir tanıtım kartının da bulunması zorunlu olacak. Aracın özelliklerine ilişkin tanıtım kartında aracın markası, cinsi, tipi ve model yılı, rakam veya harflerinin bir kısmı karartılmak suretiyle motor ve şasi numarası, plaka numarası, yakıt türü, kilometresi, satış fiyatı, boyalı ve değişen parçaları, niteliği belirtilmek suretiyle hasar kaydı ve üzerinde rehin veya haciz gibi şerhlerin bulunup bulunmadığına ilişkin bilgiler yer alacak.

İNTERNETTEN ARAÇ SATIŞINDA YENİ DÖNEM
Öte yandan yönetmelik de yer alan bir diğer düzenleme ile ikinci el araç ilanlarına da çeki düzen verilecek. Araç alım satımı ile uğraşanlar online kanallar üzerinden girdikleri ilanlarda yetki belgesi numarası, şirket ünvanı ve ismini de kullanmak zorunda olacak. İlanlarda artık tüketiciyi kandıracak ifadelere de yer verilemeyecek. İlan siteleri yetkisi olmayan işletmeler adına üyelik açamayacak, açılı olanları ise kapatacak. İlan çıkılan ikinci el aracın satılmasının ardından 3 gün içinde ilanı da yayından kaldırılacak.

ŞİKAYETLER BAKANLIĞA BİLDİRİLECEK
İkinci el araç ilanlarına yönelik şikayetler için site yönetimleri iletişim alt yapısı kuracak ve gelen talep ve şikayetler etkin şekilde yönetilerek hızla sonuçlandırılacak.Öte yandan site yöneticileri ilan, şikayet ve üyeliklere ilişkin bilgileri Bakanlığın taleplerine uygun olarak iletmekle sorumlu olacak.

EKSPERTİZE SÜRE ŞARTI
Yönetmelik de en önemli detaylardan biri ise araç alım satımları sonrası gizlenen kusurlara ilişkin yapılan ekspertiz zorunluluğuna yönelik oldu. Mevcutta tarih kısıtlaması olmayan ekspertiz raporu için düzenlemeyle birlikte zaman şartı da getiriliyor. Ekspertiz raporunun araç satışından en fazla 3 gün içinde alınması gerekecek. Rapor, satıcı ile ekspertiz işletmesi tarafından en az beş yıl süre ile saklanması da zorunlu olacak.

ÜÇÜNCÜ ERTELEME YOK
İkinci el araç satışına yönelik kritik düzenlemelerin yer aldığı ve son yeni düzenlemelerle Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik iki kez ertelenince yeni bir süre ertelemesi olur mu soruları da gündeme gelmişti. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan uygulamanın yürürlük tarihiyle ilgili son noktayı koydu.

"İkinci el taşıt ticareti yapan ve yetki belgesini bugüne kadar almayan işletmelerin 31 Ağustos 2020'ye kadar yetki belgesi almaları gerekiyor." diyen Bakan Pekcan düzenlemenin 1 Eylül 2020 itibariyle uygulanmaya başlanacağının da işaretini vermiş oldu.

Düzenlemenin geçtiğimiz yıl ağustos ayında yürülüğe girmesi beklenirken 31 Aralık 2019'a ertelenmiş, yapılan son değişiklik ile uygulama tarihi 31 Ağustos 2020 olarak belirlenmişti.

45 BİN KİŞİ BELGE ALMADI

Bakan Pekcan'ın açıklamaları sonrası ikinci el araç satışı için zorunlu hale getirilen yetki belgesini alanların sayısı da merak konusu oldu. yenisafak.com'un sektör temsilcilerinden edindiği bilgilere göre İstanbul genelinde ikinci el araç alım-satım işi ile uğraşan 7 bin kişiden sadece 500'ü bu zamana kadar yetki belgesi almış durumda.

Ülke genelinde ise ikinci el araç alım-satım işiyle uğraşan 50 bin kişiden yüzde 10'un yani 5 bin civarında işletmenin yetki belgesi aldığı tahmin ediliyor. Bu da belge için tanınan sürede son iki haftalık zaman dilimi içerisine girilirken 45 bin kişinin yetki belgesi olmadığı anlamına geliyor. Yetki belgesi uygulaması 1 Eylül 2020 tarihi itibariyle başlıyor. Söz konusu belge olmadan bahsedilen tarihten itibaren araç alım satım işlemi gerçekleştirilemeyecek.